O pisarzu i najważniejszej instytucji totalnej – spojrzenie z ukosa
Erving Goffman, „Instytucje totalne. O pacjentach szpitali psychiatrycznych i mieszkańcach innych instytucji totalnych” (przeł. Jacek Łaszcz, GWP, Gdańsk 2011), początek części VII rozdziału pierwszego: „Chciałbym się teraz zająć pewnymi cechami, które dominują w kul [...]
Miesięczne archiwa luty, 2018
PISARZ 24/7. Dzień 50. (19.02.2018)
O pisarzu i najważniejszej instytucji totalnej – spojrzenie z ukosa
Erving Goffman, „Instytucje totalne. O pacjentach szpitali psychiatrycznych i mieszkańcach innych instytucji totalnych” (przeł. Jacek Łaszcz, GWP, Gdańsk 2011), początek części VII rozdziału pierwszego: „Chciałbym się teraz zająć pewnymi cechami, które dominują w kul [...]
PISARZ 24/7. Dzień 49. (18.02.2018)
Co nadaje mocy opowieści?
Sięgam od czasu do czasu po „Anioła historii” (Wyd. Poznańskie, przeł. Krystyna Krzemieniowa, Janusz Sikorski i in., Poznań 1996) Waltera Benjamina. Zbiór, w którym znaleźć można szkic „Narrator. Rozważania o twórczości Mikołaja Leskowa”. Sięgam głównie po ten tekst, ponieważ sporo w nim intrygująco brzmiących [...]
PISARZ 24/7. Dzień 48. (17.02.2018)
O różnicy między historykiem a powieściopisarzem (kilka myśli po lekturze Waltera Benjamina i E.M. Forstera)
Historyk bazuje na widzialnych, materialnych dokumentach i przesłankach i nie wie nic o życiu wewnętrznym, ukrytym postaci, o których opowiada. Może je próbować odtworzyć, jak psycholog szkoły psychoanalitycznej, któremu o pac [...]
PISARZ 24/7. Dzień 47. (16.02.2018)
O najwyższym wysiłku pisarza i czytaniu (wg Prousta, z komentarzem)
Proust o najwyższym wysiłku pisarza i czytaniu: „Najwyższy wysiłek pisarza jako artysty zmierza wyłącznie do częściowego uniesienia przed nami zasłony brzydoty i bezsensowności, która pozostawia nas w obojętności wobec świata. Tak więc powiada nam:
„Patrz, patrz,
(…) [...]
PISARZ 24/7. Dzień 46. (15.02.2018)
O demonach i innych tematach (wg Mario Vargasa-Llosy)
„Pisarze, którzy uciekają od własnych demonów, narzucając sobie inne tematy, bardziej w ich przekonaniu oryginalne czy atrakcyjne, popełniają kardynalny błąd. Żaden temat nie jest sam w sobie ani dobry, ani zły dla literatury. Rezultat zależy od tego, w co się ów temat przeobraża, [...]
PISARZ 24/7. Dzień 45. (14.02.2018)
Sekret prawdziwych pisarzy
Prawdziwi pisarze, to znaczy pisarze, dla których pisanie to coś więcej niż „budowanie marki”, „zdobywanie czytelników” i „zyskiwanie coraz większych zaliczek”, znają sekret. Jego poznanie niektórzy z nich okupili naprawdę drogo: załamaniem, depresją, miesiącami, a nawet latami udręki. Prawdziwi pisarze wied [...]
PISARZ 24/7. Dzień 44. (13.02.2018)
Mieszkanie Fernando Pessoi
Śpi cały świat. Karafka, szklanka, nóż
i chleb, fajanse, kryształ, stół, zastawa,
bielizna, zegar, nocnik, w kącie kurz,
drzwi, szyba, stopnie schodów. Noc nastała.
Josif Brodski, „Wielka elegia dla Johna Donne”
I met History once, but He ain’t recognize me.
Derek Walcott, „The Schooner Flight”
Pisarze współ [...]
PISARZ 24/7. Dzień 43. (12.02.2018)
O czym mówimy, kiedy mówimy o dobrym początku?
Chodzi, oczywiście, o początek powieści, opowiadania, rozdziału lub sceny. A zatem: o czym mówimy, kiedy mówimy o dobrym początku?
Pierwsza i naprawdę podstawowa sprawa, od której zależy, czy czytelnik będzie chciał wiedzieć, co było dalej, to jest właśnie to: takie sformułowanie [...]
PISARZ 24/7. Dzień 42. (11.02.2018)
Thorgeirr
Thorgeirr. Wojownik. Ze starodnordyckiej sagi. Z historii sięgającej w przeszłość mniej więcej do XIII wieku. Saga ta zawiera – jak to przedstawił Pascal Quignard – „sławną i okrutną scenę”. Jej bohaterem jest właśnie Thorgeirr – wojownik, młody i zręczny bóg wojny, pasjonat (niewiele więcej o nim wiadomo, lecz to wystarczy) [...]
PISARZ 24/7. Dzień 41. (10.02.2018)
Szeherezada
Sułtan Szachrijar, jak wiadomo, nie zabił Szeherezady, córki wezyra. Nie zabił jej ani pierwszej nocy, ani żadnej następnej. I nie chodziło o to, że była tak dobra w łóżku. Bo choć historia zaczyna się od chęci zaspokojenia sułtańskiej rządzy i pozostania jedynym prawomocnym kochankiem aż do śmierci, co w tym wypadku było [...]