O pamięci i dwóch typach obrazów
Psychologia percepcji – pisał Simon Leys w „Szczęściu małych Rybek” (przeł. Wiktor Dłuski, Drzewo Babel, Warszawa 2011), w felietonie „Cosa mentale” – odróżnia dwa typy obrazów: są obrazy „pamięci pierwotnej”, którymi posługuje się na przykład artysta malujący z natury; trwają one tylko chwilę, tyle czasu, ile mu trzeba, by przenieść spojrzenie z modela na płótno. I istnieją obrazy z „pamięci wtórnej”, zwane również obrazami „ejdetycznymi”: umysł gromadzi je tak, jakby to robiła kamera, a potem, kiedy chce zajrzeć do tych klisz, rzuca je na ekran mentalny, gdzie pojawiają się one w całej swej złożoności.” O tym, jak działa artysta, którego wspomaga pamięć wtórna, opowiada przywoływana przez Leysa anegdota z życia Daumiera. Pisze Leys: „Daumier przyszedł kiedyś do sąsiada z tej samej wsi: „Potrzebuję do litografii kaczora, ale zapomniałem, jak wygląda. Możesz mi jakiegoś pokazać?”. Przyjaciel zaprowadził go nad staw w głębi ogrodu i kiedy Daumier pogrążył się w obserwacji kaczek, gospodarz spytał go: „Może potrzebujesz notesu i ołówka?”. „Co ty! Nie umiem malować z natury!”. Wreszcie, kiedy miał już obraz kaczek wyryty w głowie, pożegnał się. A w następnym tygodniu „Charivari” opublikowało kaczki podpisane „Daumier”, przejmująco żywe i prawdziwe.”
Jak to się ma do pisania? Myślę, że każdy piszący powinien sprawdzić, jaki rodzaj pamięci służy mu do pisania. Czy jesteś twórcą, który używa „pamięci pierwotnej”, co by znaczyło, że musisz mieć obiekt przed oczami, a jeśli to niemożliwe, powinieneś robić jak najwięcej notatek z tego, o czym chcesz pisać. Czy może doskonała jest twoja „pamięć wtórna” – a to by znaczyło, że wystarczy, byś w skupieniu przyjrzał się rzeczy, osobie lub sytuacji i na pewno uda ci się oddać je na papierze, gdy tylko zabierzesz się do pisania. To się może wydawać błahe, ale naprawdę: lepiej znać swoje talenty i ograniczenia.
Uwaga! Ostatnia książka Jakuba Winiarskiego to napisany wspólnie z Piotrem Ibrahimem Kalwasem „Archipelag islam. Czas Koranu, czas zmiany. Rozmowy bez cenzury”.
Książkę można zakupić na stronie wydawnictwa Błękitna Kropka:
http://www.blekitna.pl/tytuly/archipelag-islam/
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.